Licht is allesbepalend voor de stemming die een foto uitstraalt. Neem de foto hierboven: het licht was nogal saai, maar de vorm van het kunstobject en het contrast tussen de witte staken en de donkere wolken was interessant genoeg voor een foto. Later, een half uur voor zonsondergang, brak ineens de zon door. Ik ging terug naar het kunstwerk, dat nu wellustig baadde in een surrealistisch avondlicht!
 
Bonkige luchten met afwisselend buien, felle opklaringen en regenbogen zijn boeiender dan de heiïge blauwe hemel in landen waar het 's zomers haast altijd 'mooi' weer (en vaak onaangenaam heet) is.
 
 

 

 

 
 
Tegenlicht kan samen met een goede compositie een fascinerend beeld opleveren (hierboven: Franse Alpen, 2011, hieronder: Italiaanse Alpen, 2010)
 
 
Markante objecten komen bij zulk licht ook prachtig uit als silhouet.
 
 
Of hieronder, 's ochtends vroeg vanaf een veerboot: de rijzende zon wordt gesmoord in de uitstoot van een paar stevig dampende koeltorens.
 
 
 
Heel theatraal is strijklicht: de zon schijnt dan vanuit een lage positie loodrecht op alles dat rechtop staat. Of de combinatie van avondschemering en grote spiegelgladde watervlaktes.
 
 
 

Kort na zonsopgang en de uren voor zonsondergang geeft zonlicht langere schaduwen en warmere kleuren dan midden op de dag (hierboven Fietsen rond Het Kanaal, 2015).

Hoe verder je van de evenaar verwijderd bent, des te langer duurt de periode met dit fotogenieke licht. Hieronder, bij de Poolcirkel in Noorwegen, duurt dit aan het begin van de zomer zelfs urenlang, van pakweg 10 uur 's avonds tot rond 3 uur 's ochtends.

 
 
 
Na zonsondergang is er bij heldere hemel nog het 'blauwe uur', waarin de lucht geleidelijk van helderblauw naar nachtelijk zwart transformeert. In combinatie met kunstlicht worden monumentale gebouwe dan sfeervol verlicht (hieronder: Catalonië, 2013).
 
 

Tot zover enkele algemene tips die handig kunnen zijn voor fietsers die onderweg foto's maken, of die nu met een spiegelreflexcamera of een smartphone genomen worden.

Toch is dit niet het hele verhaal. De beelden die ik hier heb laten zien, komen niet rechtstreeks uit de camera, maar zijn ook nog bewerkt. Het beeld dat door de software in de camera geleverd wordt, is meestal niet wat ik bij de opname voor ogen had, maar wordt vaak nog verstoord door lensfouten en onder-of overbelichting; ook kan de originele foto - of een deel ervan - een minder prettige kleur of een matig contrast hebben. Hieronder enkele voorbeelden van vijf bewerkte foto's (links) naast de originele beelden die uit de camera kwamen (rechts).

 
1. Het origineel hieronder heeft een gebogen horizon (lensfout); ook zijn de middentonen te licht..
 
 
2. Op het origineel hieronder zijn de middentonen flets.
 
 
3. Hier heeft het origineel een kleurzweem en weinig contrast.
 
 
4. Hieronder stond de camera scheef bij de opname. Ook zijn de middentonen nogal donker.
 
 
5. Hieronder is het hele origineel te donker en arm aan contrast.
 
 

Die nabewerking is een verhaal apart, waar ik hier verder niet op in wil gaan. Voor nabewerking komen grote cameraspecifieke beeldbestanden in aanmerking. Die bestanden kunnen met speciale software geopend en handmatig bewerkt worden.

Smartphonefoto's worden direct na de opname al automatisch bewerkt door de smartphonesoftware. Voor websites en reisblogs is dat vaak goed genoeg. Foto's die met een smartphone zijn genomen, zijn meestal niet bedoeld en niet geschikt om nog door de fotograaf zelf bijgewerkt te worden.

 
Ga verder naar een van de andere onderwerpen:
 

 

fotograferen op de fiets

goed verhaal

juiste moment en juiste plaats

 

couleur locale

standpunt

compositie en perspectief